Ένα από τα κρισιμότερα στοιχεία στην επιτυχία ενός καταστήματος είναι το προσωπικό. Κι επίσης είναι ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια στη διαχείριση μίας επιχείρησης λιανικής.
Εν μέρει γιατί στην Ελλάδα πωλητής/ρια η σερβιτόρος/α θεωρούνται δουλειές του «ποδαριού». Οπότε και σαν τέτοια αντιμετωπίζονται από τον εκάστοτε υπάλληλο χωρίς να δίνεται η απαιτούμενη υπευθυνότητα και σοβαρότητα που κάθε επαγγελματικός χώρος έχει ανάγκη. Από την άλλη και οι επιχειρηματίες δεν ξέρουν πώς να επιλέξουν, να εκπαιδεύσουν, να αξιολογήσουν και να επιβραβεύσουν έναν υπάλληλο.
Ακούγεται δύσκολο και πολύπλοκο? Δεν είναι τόσο, όσο φαντάζεσαι. Φυσικά, οι μεγάλες εταιρίες, θα έχεις σίγουρα ακούσει, ότι έχουν στελέχη “Human Resources Managers” όπως τους λένε ή σε απλά ελληνικά, υπεύθυνους προσωπικού. Δεν χρειάζεται να προσλάβεις ένα τέτοιο στέλεχος, αν έχεις μία πιτσαρία, ένα εστιατόριο ή ένα σουβλατζίδικο. Μπορείς όμως με απλά βήματα και σταθερές διαδικασίες να έχεις ένα καλοκουρδισμένο προσωπικό, ευχαριστημένο, που θα σε βγάζει ασπροπρόσωπο στους πελάτες σου και θα μπορείς να συνεννοηθείς χωρίς προβλήματα, φασαρία, φωνές και νεύρα. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:
Πρόσληψη
Πριν προχωρήσεις στην πρόσληψη ενός υπαλλήλου, θα πρέπει να έχεις γράψει σε ένα κομμάτι χαρτί:
- Τις δεξιότητες που πρέπει να έχει για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στη δουλειά
- Την εμπειρία που θέλεις να έχει από αντίστοιχες θέσεις ή παρόμοιες (αυτό το ορίζεις εσύ βάσει των αναγκών σου και του χρόνου που προτίθεσαι να αφιερώσεις για εκπαίδευση)
- Τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που πρέπει να έχει (να παίρνει πρωτοβουλίες, να συνεργάζεται καλά σε ομάδα, να είναι φιλικός, σοβαρός, να προσαρμόζεται σε αλλαγές κλπ.). Έπιασες τι εννοούμε χαρακτηριστικά προσωπικότητας. Ποια είναι τα κατάλληλα, εξαρτάται από τη θέση και τις ανάγκες της, καθώς και από το είδος του καταστήματος. Εσύ θα πρέπει να αποφασίσεις!
- Τι στυλ ανθρώπου θέλεις. Άλλο στυλ θέλεις, αν έχεις τους Ορίζοντες στο Λυκαβηττό, άλλο αν έχεις σουβλατζίδικο στο Περιστέρι και άλλο αν έχεις μία μεταμοντέρνα ταβέρνα στου Ψυρρή. Καταλαβαίνεις τι θέλω να σου πω.
Τώρα σε ακούω να σκέφτεσαι: Τι μου λέει αυτή εδώ! Σιγά μην κάτσω να χάσω τόσες ώρες γι’ αυτό. Πίστεψέ με, δεν είναι πολλές οι ώρες και τα λεφτά και ο χρόνος που θα γλυτώσεις αργότερα για να αλλάξεις άτομο ή να το εκπαιδεύεις και να το κυνηγάς από πίσω συνέχεια, θα είναι πολλαπλάσια! Χρειάζεσαι περίπου 1-2 ώρες maximum. Κλείσε τα μάτια και οραματίσου τον κατάλληλο συνεργάτη. Αν ξέρεις βαθιά μέσα σου τι ψάχνεις, θα έρθει η εικόνα πολύ γρήγορα και αυτά που ψάχνεις θα βγουν αβίαστα σε ένα κομμάτι χαρτί.
Αφού τα κάνεις αυτά, είσαι έτοιμος για να δεις κόσμο και πίστεψέ με, η διαδικασία θα είναι πολύ πιο γρήγορη.
Εκπαίδευση
Μόλις προσληφθεί το προσωπικό θα πρέπει άμεσα να περάσει εκπαίδευση. Η αρχική εκπαίδευση έχει να κάνει με τους κανόνες λειτουργίας του καταστήματος, την απαιτούμενη συμπεριφορά, τα ωράρια κλπ. Πέρα από τα κλασικά αυτά κομμάτια που είναι αναγκαία να γίνουν, για να είναι τα πράγματα από την αρχή στη θέση τους, ένα βασικό κομμάτι, είναι να δοθεί στο προσωπικό η θέση εργασίας για τον καθένα. Υπάρχει ολόκληρη φόρμα για να γραφτεί η θέση εργασίας αναλυτικά. Σου προτείνω να κατεβάσεις το δωρεάν e book μου εδώ για να δεις αναλυτικά τι πρέπει να βάλεις εκεί και πόσο πολύ θα σε βοηθήσει να έχεις από την αρχή ξεκάθαρες αρμοδιότητες για τον καθένα.
Έτσι θα γλυτώσεις
- Πολλά λάθη
- Πολύ χαμένο χρόνο
- Αμέτρητους καυγάδες
- Κακό service στους πελάτες
- Άσχημο κλίμα
- Και τελικά χαμένο τζίρο και φήμη για το μαγαζί σου
Αξιολόγηση υπαλλήλων
Αφού έχει ο κάθε υπάλληλος τις αρμοδιότητες και τη θέση εργασίας με λεπτομέρειες, είναι εύκολο κάθε τρίμηνο να κάθεστε για ½ με 1 ώρα με τον καθένα και να συζητάτε που βρίσκεται σε σχέση με τις αρμοδιότητες του. Προσοχή, αυτό δεν αντικαθιστά την καθημερινή συζήτηση καθώς και την καθημερινή αξιολόγηση, απλά με γνώμονα την καθημερινή δουλειά και τις αρμοδιότητες που έχει γραπτώς, μία σοβαρή συζήτηση, έχει άλλη βαρύτητα. Αν ένας υπάλληλος είναι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, θα πρέπει να συζητηθεί μαζί του και να το καταλάβει. Πολλοί επιχειρηματίες λειτουργούν παρορμητικά κι αν ένας υπάλληλος με σχετικά χαμηλή απόδοση κάνει κάποιο λάθος, του βάζουνε τις φωνές, κάποιοι μιλάνε και άσχημα και τελειώνει εκεί το θέμα. Πίστεψέ με, με αυτόν τον τρόπο γίνεσαι «γραφικός» και μετά από λίγο καιρό δεν δίνει κανείς σημασία στις φωνές, εάν δεν υπάρχει κάποια άλλη κίνηση από την πλευρά σου.
Οπότε μία αξιολόγηση πρέπει να γίνει σωστά και ολοκληρωμένα. Αν ένας υπάλληλος έχει πολλά θέματα να λύσει, πρέπει να μπει σε επιτήρηση και να του δοθεί συγκεκριμένος χρόνος βελτίωσης. Αλλά αν δεν βελτιωθεί σ’ αυτό το διάστημα, πρέπει να φύγει. Κάνει κακό και στην επιχείρηση και στους υπόλοιπους υπαλλήλους που βλέπουν ότι η κακή απόδοση είναι αποδεκτή «και γιατί εγώ να δουλέψω παραπάνω αφού ούτε παραπάνω λεφτά παίρνω, ούτε κερδίζω κάτι άλλο»?
Επιβράβευση
Τέλος, έρχεται η επιβράβευση. Θα πρέπει να ορίσεις ένα σύστημα επιβράβευσης. Αυτό θέλει πολύ σκέψη, θα πρέπει να μετριέται αυτό που θα έχει κάποιος σαν στόχο, για να μπορέσει να είναι δίκαιο και αποδεκτό. Οι καλοί υπάλληλοι πρέπει να αμείβονται! Θα πρέπει να καταλαβαίνουν ότι εκτιμάς την καλή δουλειά και έχουν να κερδίσουν από την επιχείρηση αν συνεχίσουν να αποδίδουν με αυτό το ρυθμό. Υπάρχουν και ομαδικές αμοιβές, αν θέλεις να δέσεις την ομάδα περισσότερο και να τους κάνεις να αποδώσουν συνολικά (ανάλογα με τη δουλειά, την περίοδο κλπ).
Όπως θα κατάλαβες, πρέπει να αφιερώσεις χρόνο για το προσωπικό σου, αν θέλεις να έχεις το μέγιστο αποτέλεσμα. Αλλά θυμήσου, ασχολείσαι μία φορά και αφιερώνεις χρόνο να τα στήσεις όλα αυτά και μετά μπαίνουν σε μία ροή και χωρίς να το καταλάβεις, όλα κυλούν πολύ καλύτερα στο μαγαζί σου.
Ελπίζω να το κάνεις! Καλή επιτυχία!